Номер 46, страница 26, часть 1 - гдз по белорусскому языку 3 класс учебник Свірыдзенка

46. Прачытайце тэксты. Якой тэмай яны аб’яднаны?

1. З буйных ліп і бяроз

лісты валяюцца.

Між павалаў і лоз

рассыпаюцца.

Шапацяць, шалясцяць

залацістыя,

увысь галінкі глядзяць

пусталістыя.

Я. Купала.

2. Лістапад — біялагічны працэс, пры якім расліны скідваюць сваё лісце. Ён характэрны для асенняй прыроды. Спачатку дрэвы і кусты афарбоўваюцца ў яркія колеры. Праз некаторы час вецер пачынае зрываць чырвонае і жоўтае лісце і несці яго да зямлі. Так прырода рыхтуецца да сустрэчы зімніх халадоў.

Прычынамі гэтай з’явы з’яўляюцца недахоп вады ў замёрзлай зямлі і ахова раслін ад механічных пашкоджанняў у зімовы перыяд.

А павал — павалены лес

Які з тэкстаў можна сустрэць у мастацкай кнізе, а які — у энцыклапедыі? Чаму?

Першы тэкст можна сустрэць у мастацкай кнізе, а другі — у энцыклапедыі.

Першы тэкст — гэта верш. Яго мэта — эмацыянальна ўздзейнічаць на чытача, стварыць мастацкі вобраз восені. Аўтар выкарыстоўвае для гэтага мастацкія сродкі: эпітэты (буйных ліп, залацістыя [лісты]), увасабленне (галінкі глядзяць). Гэта характэрна для мастацкага твора.

Другі тэкст мае навуковы характар. Яго мэта — паведаміць дакладныя звесткі, растлумачыць прычыны і сутнасць такой прыроднай з'явы, як лістапад. У тэксце выкарыстоўваюцца тэрміны (біялагічны працэс, механічных пашкоджанняў), інфармацыя падаецца ў лагічнай паслядоўнасці. Такія тэксты ўласцівы энцыклапедыям.