Номер 10, страница 10, часть 2 - гдз по Літаратурнаму чытанню 4 класс учебник Жуковіч, Праскаловіч

Маўленчая размінка. Прачытайце тэкст народнай калыханкі. Правільна вымаўляйце гукі [ў], [г], [дз'] і падвоены [ц].

Люлі, люлі, люлі...
Палез кот па дулі,
Адмарозіў лапку,
Прыйшоў грэцца ў хатку.
Недзе кату дзецца,
Лапачцы пагрэцца...
Узлез бы на палаткі,
Ды баіцца бабкі.

Успомніце. Якія іншыя калыханкі вы ведаеце? Якія героі найчасцей сустракаюцца ў калыханках? Хто звычайна спяваў гэтыя песні і з якой нагоды? Якія калыханкі спявалі для вас? Паспрабуйце іх праспяваць альбо рытмічна прагаварыць. Успомніце вывучаныя з папярэдніх класаў вершы і апавяданні, прысвечаныя маці.

У свеце прыгожага

Беларускія пісьменнікі заўсёды прысвячалі воб-разу матулі свае творы. У Беларусі ў Дзень маці, 14 кастрычніка, у школах і бібліятэках праходзяць мерапрыемствы з удзелам сучасных беларускіх творцаў.

Верш Ніны Мацяш «Калыханка маме» пакладзены на музыку кампазітарам Інай Вінаградавай. Паслухайце гэту песню. Якія ўражанні і думкі яна выклікала ў вас?

Парушынка — маленькая часцінка чаго-небудзь, пылінка.

Золкі — халодны, сыры.

Вея (вейка) — валасок на краі павека.

Я ведаю такія беларускія народныя калыханкі: «А-а-а, каток, шэры лабок», «Люлі-люлі, люляшу, калыхаю я дзіця», «Бай, да бай, да люляшу, я дачушку калышу».

У калыханках найчасцей сустракаюцца такія героі, як кот, птушкі (гулі, галубы), воўк, мядзведзь. Таксама часта згадваюцца персаніфікаваныя Сон і Дрымота.

Звычайна гэтыя песні спявалі маці, бабулі або нянькі. Яны спявалі іх, каб супакоіць дзіця і ўкласці яго спаць.

Мне спявалі калыханку пра ката, які варкаваў і дапамагаў заснуць.

З папярэдніх класаў я памятаю вершы пра маці, напрыклад, верш Рыгора Барадуліна «Трэба ўмець чытаць па твары мамы» і апавяданне Янкі Брыля «Мама».

Гэтая песня выклікала пачуцці пяшчоты, любові і глыбокай удзячнасці да маці. Яна прымусіла задумацца пра важнасць матчынай любові, клопату і самаахвярнасці.