Номер 96, страница 56, частка 1 - гдз по белорусскому языку 5 класс учебник частка 1 Валочка, Зелянко

96. Прачытайце тэкст-апавяданне. Вызначце ў ім пачатак дзеяння, яго развіццё і заканчэнне.

Храбрый утёнок

Каждое утро хозяйка выносила утятам полную тарелку еды. Но тут из сада вылетала большая стрекоза и так страшно стрекотала, что перепуганные утята убегали и прятались в траве. А злая стрекоза садилась на тарелку, пробовала еду и потом улетала. После этого утята уже целый день боялись подходить к тарелке и каждый вечер голодные ложились спать.

Однажды к утятам пришёл в гости их сосед, маленький утёнок Алёша. Хозяйка, как всегда, поставила на землю тарелку с едой и ушла. Тут прилетела стрекоза и села на тарелку. Утята хотели убежать, но Алёша не испугался. Он схватил стрекозу клювом за крыло. Еле та вырвалась и улетела.

С тех пор она никогда не прилетала в сад, и утята каждый день наедались досыта. Они не только ели сами, но и угощали храброго Алёшу за то, что он спас их от стрекозы (По Б. Житкову).

Пра якія падзеі расказваецца ў тэксце? Чаму качаняты кожны дзень клаліся спаць галодныя?

Як аўтар характарызуе страказу? Як яна сябе паводзіла? Якія дзеясловы апісваюць яе дзеянні? Падбярыце да іх і запішыце беларускія адпаведнікі.

Як паводзілі сябе качаняты? Якія дзеясловы апісваюць іх дзеянні? Падбярыце да іх і запішыце беларускія адпаведнікі.

Хто дапамог качанятам? Якія словы выкарыстоўвае аўтар для апісання Алёшы?

Як паводзіў сябе Алёша, калі прыляцела страказа? Якія дзеясловы выкарыстоўвае аўтар, каб перадаць дзеянні Алёшы? Падбярыце да іх і запішыце беларускія адпаведнікі.

Вусна перакладзіце тэкст на беларускую мову.

Запішыце першы абзац тэксту па-беларуску. Вызначце лік і род (у адзіночным ліку) дзеясловаў.

Пачатак дзеяння: Кожную раніцу гаспадыня выносіла качанятам ежу, але прылятала страказа, палохала іх і з'ядала корм. Качаняты заставаліся галоднымі.

Развіццё дзеяння: Да качанят у госці прыйшоў сусед, качаня Алёша. Калі з'явілася страказа, Алёша не спалохаўся, а схапіў яе дзюбай за крыло.

Заканчэнне: Страказа вырвалася і паляцела. З таго часу яна больш не прылятала, качаняты былі заўсёды сытыя і частавалі свайго адважнага сябра.

У тэксце расказваецца пра тое, як адважнае качаня Алёша выратавала іншых качанят ад страказы, якая не давала ім есці. Качаняты штовечар клаліся спаць галоднымі, таму што баяліся страказы, якая з'ядала іх ежу.

Аўтар характарызуе страказу як вялікую і злую. Яна паводзіла сябе нахабна. Дзеясловы: вылетала (вылятала), стрекотала (стракатала), садилась (садзілася), пробовала (каштавала), улетала (адлятала), прилетела (прыляцела), села (села), вырвалась (вырвалася).

Качаняты былі перапалоханыя, яны ўцякалі і хаваліся. Дзеясловы: убегали (уцякалі), прятались (хаваліся), боялись (баяліся), хотели убежать (хацелі ўцячы), наедались (наядаліся), ели (елі), угощали (частавалі).

Качанятам дапамог іх сусед, качаня Алёша. Аўтар апісвае яго словамі маленький (маленькае) і храброго (храбрага).

Алёша не спалохаўся страказы і схапіў яе дзюбай за крыло. Яго дзеянні апісваюць дзеясловы: пришёл (прыйшоў), не испугался (не спалохаўся), схватил (схапіў), спас (спас, выратаваў).

Заданне выконваецца вусна.

Кожную раніцу гаспадыня выносіла качанятам поўную талерку ежы. Але тут з саду вылятала вялікая страказа і так страшна стракатала, што перапалоханыя качаняты ўцякалі і хаваліся ў траве. А злая страказа садзілася на талерку, каштавала ежу і потым адлятала. Пасля гэтага качаняты ўжо цэлы дзень баяліся падыходзіць да талеркі і кожны вечар галодныя клаліся спаць.

выносіла (адз. л., ж. р.), вылятала (адз. л., ж. р.), стракатала (адз. л., ж. р.), уцякалі (мн. л.), хаваліся (мн. л.), садзілася (адз. л., ж. р.), каштавала (адз. л., ж. р.), адлятала (адз. л., ж. р.), баяліся (мн. л.), клаліся (мн. л.).