Номер 138, страница 68, частка 2 - гдз по белорусскому языку 5 класс учебник частка 1 Валочка, Зелянко

138. Прачытайце верш. Якія моўныя сродкі выкарыстоўвае паэт, каб пераканаць чытача ў тым, што «бульба лепшая са страў»?

Бульба

Каб толькі мог, дык я б, няйначай,

Даў бульбе лепшую з адзнак —

Ах, бульба, бульба, што за ўдача,

Што за выгода, што за смак!

І са стала, з вялізнай міскі,

Па ранніх, поўднях, вечарах

Малому мне яшчэ ў калыску

Ляцеў яе прывабны пах.

А давялося добра вызнаць,

Што бульба лепшая са страў,

Калі я сеў за стол вялізны,

Тады ўвесь смак яе пазнаў —

Пячонай, з сокам журавінным,

З капустай, з квасам, з агурком;

Варонай, чыстай ад лушпіння*,

Найлепей — з кіслым малаком...

П. Броўка.

Якія вы ведаеце стравы з бульбы?

Знайдзіце ў вершы прыклады, якія ілюструюць розныя выпадкі правапісу літары ў (у пачатку, у сярэдзіне, у канцы слоў).

Падбярыце да слова бульба аднакаранёвыя словы, якім адпавядаюць наступныя лексічныя значэнні:

а) ‘адзін клубень бульбы’;

б) ‘кафэ, у меню якога пераважаюць стравы з бульбы’;

в) ‘блін з дранай бульбы, дранік’;

г) ‘поле, з якога сабраны ўраджай бульбы, на якім папярэдняй куль- турай была бульба’.

Для даведкі: бульбянік, бульбіна, бульбяная, бульбянішча.

Паэт выкарыстоўвае рытарычныя воклічы («Ах, бульба, бульба, што за ўдача, / Што за выгода, што за смак!»), эпітэты («прывабны пах») і пералічэнне, каб паказаць разнастайнасць і смак страў з бульбы.

Стравы з бульбы: дранікі, калдуны, бульбяная бабка, клёцкі, бульбяное пюрэ.

Прыклады правапісу літары ў: у пачатку слова — ўвесь; у сярэдзіне слова — паўднях; у канцы слова — даў, страў, пазнаў.

а) бульбіна

б) бульбяная

в) бульбянік

г) бульбянішча