Номер 166, страница 82, частка 2 - гдз по белорусскому языку 5 класс учебник частка 1 Валочка, Зелянко

166. Прачытайце верш В. Жуковіча. Раскрыццю якой думкі ён падпарадкаваны? У якім сказе яна сфармулявана?

Калядная вячэра

Гэткай смачнае куцці

вы не елі ў жыцці.

І блінцы калядныя

дужа-дужа ладныя.

А кісель, ды аўсяны,

яшчэ лепшы за бліны.

А згатуецца гароху —

з'ясце многа й яшчэ троху.

Селядцы ёсць і грыбкі —

пах ідзе ва ўсе бакі.

Пернікі ды булкі з макам

будуць, пэўна, усім да смаку.

Журавінавы* напітак

будзе піцца з апетытам.

Усе стравы сытныя,

надта апетытныя!

Зрабіце фанетычны разбор выдзеленых слоў (парадак і ўзор разбору змешчаны на форзацы 1).

Знайдзіце ў выдзеленых словах арфаграмы. Пракаменціруйце іх правапіс.

Раскажыце, якімі стравамі славіцца беларуская нацыянальная кухня.

Верш В. Жуковіча падпарадкаваны раскрыццю думкі пра багацце, разнастайнасць і смак традыцыйнай беларускай каляднай вячэры. Гэта думка сфармулявана ў апошнім сказе верша: «Усе стравы сытныя, надта апетытныя!».

Фанетычны разбор

Жыцці — [жыц':і]

ж — [ж] — зычны, санорны, цвёрды

ы — [ы] — галосны, націскны

ц — [ц'] — зычны, глухі, мяккі, падоўжаны

ц — не абазначае гука

і — [і] — галосны, ненаціскны

5 літар, 4 гукі.

Ладныя — [ладный'а]

л — [л] — зычны, санорны, цвёрды

а — [а] — галосны, націскны

д — [д] — зычны, звонкі, цвёрды

н — [н] — зычны, санорны, цвёрды

ы — [ы] — галосны, ненаціскны

я — [й'а] — [й'] — зычны, санорны, мяккі; [а] — галосны, ненаціскны

6 літар, 7 гукаў.

Грыбкі — [хрыпк'і]

г — [х] — зычны, глухі, цвёрды

р — [р] — зычны, санорны, цвёрды

ы — [ы] — галосны, ненаціскны

б — [п] — зычны, глухі, цвёрды

к — [к'] — зычны, глухі, мяккі

і — [і] — галосны, націскны

6 літар, 6 гукаў.

Піцца — [п'іц:а]

п — [п'] — зычны, глухі, мяккі

і — [і] — галосны, націскны

ц — [ц:] — зычны, глухі, мяккі, падоўжаны

ц — не абазначае гука

а — [а] — галосны, ненаціскны

5 літар, 4 гукі.

Арфаграмы ў выдзеленых словах

У слове жыцці: 1) правапіс ы пасля зацвярдзелых зычных (ж); 2) правапіс падоўжаных зычных (цц).

У слове ладныя: 1) правапіс звонкага зычнага д перад санорным н; 2) канчатак прыметніка -ыя ў назоўным склоне множнага ліку.

У слове грыбкі: 1) правапіс звонкага зычнага б перад глухім к, праверачнае слова – грыбы; 2) правапіс ы пасля цвёрдага зычнага ў корані.

У слове піцца: 1) правапіс падоўжанага зычнага цц на канцы кораня перад суфіксам -а.

Беларуская нацыянальная кухня славіцца такімі стравамі, як куцця, блінцы, аўсяны кісель, стравы з гароху і бульбы (дранікі, бабка, клёцкі), селядцы, грыбы, пернікі, булкі з макам, а таксама мачанка, верашчака, халаднік і калдуны.