Номер 137, страница 82 - гдз по белорусскому языку 7 класс учебник Валочка, Зелянко

137. Размаркуйце дзеепрыметнікі паводле іх прыналежнасці да пэўнага стану (у адзін слупок запішыце дзеепрыметнікі незалежнага стану, а ў дру-гі — залежнага).

Пасівелыя валасы, пафарбаваны ганак, пабудаваны дом, зру-дзелыя старонкі, агрубелыя рукі, прывезеная шафа, зжатае поле, палінялая сукенка, счарнелы зруб, выбітая шыба, прысланае пісьмо, апалае лісце, расчырванелы твар, разгледжанае пытанне.

Дзеепрыметнікі незалежнага стану прошлага часу ўтва-раюцца ад асновы неазначальнай формы дзеяслова закон-чанага трывання з дапамогай суфікса -л-: пажаўце(ць)^ — пажаўцелы, збяле(ць) — збялелы, ацале(ць) — ацалелы, пачырване(ць)^ — пачырванелы і інш.

Звярніце ўвагу!

Дзеепрыметнікі з суфіксам -л- шырока ўжываюцца ў бела-рускай мове.

Зрэдку, звычайна калі немагчыма ўтварэнне з дапамогай суфікса -л-, дзеепрыметнікі могуць утварацца пры дапамозе суфіксаў -ўш- (пасля галосных) і -ш- (пасля зычных): загі-нуць — загінуўшыя, падрасці — падросшы (і падрослы). Але ўжываць іх немэтазгодна, бо часта яны робяць думку невы-разнай, неакрэсленай. Напрыклад: Салдат, загінуўшы за Радзіму, навечна застанецца ў памяці народа. Незразумела, маеццца на ўвазе салдат які? — які загінуў (загінуўшы сал-дат) ці застанецца ў памяці чаму? — бо загінуў за Радзіму.