Номер 36, страница 27 - гдз по белорусскому языку 7 класс учебник Валочка, Зелянко

36. Прачытайце тэкст. Абгрунтуйце яго прыналежнасць да навуковага стылю.

Насельнікі вадаёмаў

Вадаёмы насяляе мноства відаў жывых арганізмаў. Рыбы, лічынкі некаторых насякомых (шчыціка), малюскі (бяззубкі, смаўжы) жывуць у вадзе. Дыхаюць водныя жывёлы пры дапамозе жабраў растворанным у вадзе кіслародам. Насякомыя, малюскі і водарасці з'яўляюцца кормам для рыб, ракаў. Птушкі, што жывуць на балотах^Л, жывяцца рыбамі, жабамі, насякомымі, водарасцямі. Буслы, качкі, кулікі прыстасаваны да жыцця ў водным асяроддзі. Вадаплаўныя птушкі маюць перапонкі паміж пальцамі ног. Іх пер'е не намакае ў вадзе, таму што змазана тлушчам. Яны добра ныраюць і могуць здабываць сабе корм у вадзе («Сусвет»).

Прааналізуйце сэнсава-стылістычную ролю назоўнікаў і дзеясловаў у тэксце. Абгрунтуйце мэтазгоднасць ужывання ў тэксце назоўнікаў (у тым ліку ў форме множнага ліку), а таксама дзеясловаў у форме 3-й асобы множнага ліку цяперашняга часу.

Разгледзьце ілюстрацыю да тэксту. Назавіце тых насельнікаў вадаёмаў Беларусі, якіх вы пазналі. Дапоўніце спіс назвамі вадаплаўных птушак.

Гэты тэкст належыць да навуковага стылю, бо яго асноўная мэта — інфармаванне, паведамленне дакладных звестак пра жывёльны свет вадаёмаў. Для яго характэрна выкарыстанне спецыяльнай тэрміналогіі (арганізмы, малюскі, жабры, кісларод, воднае асяроддзе), лагічнасць, паслядоўнасць і аб'ектыўнасць выкладу без эмацыянальнай афарбоўкі.

Назоўнікі ў тэксце абазначаюць прадметы і з'явы навакольнага свету. Ужыванне іх у форме множнага ліку (рыбы, насякомыя, малюскі, птушкі) дазваляе гаварыць пра цэлыя класы жывых істот, што надае тэксту абагульнены, навуковы характар. Дзеясловы ў форме 3-й асобы множнага ліку цяперашняга часу (жывуць, дыхаюць, з'яўляюцца, жывяцца, маюць) выкарыстоўваюцца для апісання пастаянных уласцівасцей і заканамерных працэсаў, што з'яўляецца тыповым для навуковага стылю.

На ілюстрацыі можна пазнаць наступных насельнікаў вадаёмаў Беларусі: чаплю, качак, жаб, страказу, рыб (акунь, плотка), ікру, трытона, лічынку страказы. Спіс вадаплаўных птушак: буслы, качкі, кулікі, гусі, лебедзі, чайкі, лыскі.