Номер 10, страница 227 - гдз по белорусской литературе 9 класс учебник Праскаловіч, Рагойша

10. Згадайце творы беларускай літаратуры, у якіх паказаны чалавек перад знішчальнай сілай абставін. Ці ведаеце вы такія выпадкі з рэальнага жыцця? Напішыце пра гэта невялікае сачыненне.

10. Тэма чалавека, які апынуўся перад знішчальнай сілай абставін, з'яўляецца адной з цэнтральных у беларускай літаратуры. Яна дазваляе пісьменнікам раскрыць глыбіню чалавечага характару, яго здольнасць да супраціву або маральнага падзення.

Найбольш яскрава гэта тэма раскрыта ў творах Васіля Быкава. У яго аповесці «Сотнікаў» два галоўныя героі, Сотнікаў і Рыбак, трапляюць у палон да немцаў. Перад тварам смерці кожны з іх робіць свой выбар. Сотнікаў, нягледзячы на фізічную слабасць і катаванні, застаецца верным сваім перакананням і чалавечай годнасці. Рыбак, наадварот, у спробе выратаваць сваё жыццё ідзе на здраду. Таксама можна згадаць раман Івана Мележа «Людзі на балоце», дзе героі змагаюцца з непрадказальнай стыхіяй прыроды і сацыяльнымі зменамі, якія незваротна ламаюць іх лёсы.

У рэальным жыцці, на жаль, такія сітуацыі таксама здараюцца. Гісторыя майго народа поўная прыкладаў, калі людзям даводзілася выжываць у нечалавечых умовах. Вялікая Айчынная вайна стала такім выпрабаваннем для мільёнаў. Мая прабабуля расказвала, як падчас акупацыі яны хаваліся ў лесе, галадалі, але дапамагалі адзін аднаму і партызанам, рызыкуючы ўласным жыццём. Гэта была штодзённая барацьба не проста за выжыванне, але і за захаванне ў сабе чалавека. Іншым прыкладам з'яўляецца Чарнобыльская катастрофа, калі тысячы людзей былі вымушаны назаўсёды пакінуць свае дамы, сутыкнуўшыся з нябачным і смяротным ворагам — радыяцыяй.

І літаратура, і рэальнае жыццё паказваюць, што ў крытычных сітуацыях раскрываецца сапраўдная сутнасць чалавека. Менавіта ў барацьбе з непераадольнымі, на першы погляд, абставінамі правяраецца сіла духу, мужнасць і здольнасць заставацца чалавекам.