Номер 53, страница 44 - гдз по белорусскому языку 11 класс учебник Валочка, Васюковіч

53. Прачытайце тэкст. Вызначце яго тэму і асноўную думку.

Што ні манета — каштоўнасць

Нумізматычная* калекцыя Нацыянальнага гістарычнага музея папоўнілася камплектам памятных манет серыі «Шлях Скарыны». Яны прысвечаны 500-годдзю беларускага кнігадрукавання.

На манетах прадстаўлены шэсць гарадоў Полацк Кракаў Падуя Венецыя Прага Вільня. Гэтыя гарады адыгрывалі вялікую ролю ў жыцці і дзейнасці Скарыны звязанай з яго перакладам і друкаваннем Бібліі.

Там адлюстраваны не толькі старадаўнія малюнкі гэтых населеных пунктаў але і знакі сімвалы якія ўвасабляюць сувязь з асветнікам. Напрыклад, на манеце з пражскай тэматыкай як сімвал Прагі і знак найвышэйшага ўздыму творчых сіл Скарыны змешчана выява знакамітага ратушнага гадзінніка «Арлой». Для таго каб сканструяваць на манеце цыферблатныя дыскі з зададзенай гадзінай астранамічнага часу, становішчам Сонца і фазай Месяца на дзень 6 жніўня 1517 года стваральнікі манеты звярнуліся да прафесійных астраномаў.

Акрамя гэтага на манетах прадстаўлена і сама Біблія ў мастацкай і тэкставай інтэрпрэтацыі Скарыны. Паказаны прыгажосць шрыфтоў разнастайнасць гравюр вытанчанасць дэкору. І ўсё гэта на невялікай па памеры манеце. Сапраўды ювелірная работа! (З часопіса «Беларусь»).

Чаму на адной з манет адлюстраваны цыферблатныя дыскі з зададзенай гадзінай астранамічнага часу, становішчам Сонца і фазай Месяца на дзень 6 жніўня 1517 года?

Запішыце другі і трэці абзацы тэксту, расстаўляючы, дзе патрэбна, знакі прыпынку.

Растлумачце напісанне слоў з вялікай літары.

Раскрыйце значэнні слоў нумізматычны, калекцыя, гравюра, ювелірны.

Тэма: апісанне серыі памятных манет «Шлях Скарыны», прысвечаных 500-годдзю беларускага кнігадрукавання.

Асноўная думка: памятныя манеты серыі «Шлях Скарыны» з’яўляюцца каштоўнымі творамі мастацтва, якія сімвалічна адлюстроўваюць жыццёвы шлях і дзейнасць Францыска Скарыны.

На адной з манет адлюстраваны цыферблатныя дыскі з зададзенай гадзінай астранамічнага часу, становішчам Сонца і фазай Месяца на дзень 6 жніўня 1517 года, таму што менавіта ў гэты дзень Францыск Скарына выпусціў у Празе сваю першую друкаваную кнігу — «Псалтыр», што паклала пачатак беларускаму кнігадрукаванню.

На манетах прадстаўлены шэсць гарадоў: Полацк, Кракаў, Падуя, Венецыя, Прага, Вільня. Гэтыя гарады адыгрывалі вялікую ролю ў жыцці і дзейнасці Скарыны, звязанай з яго перакладам і друкаваннем Бібліі. Там адлюстраваны не толькі старадаўнія малюнкі гэтых населеных пунктаў, але і знакі-сімвалы, якія ўвасабляюць сувязь з асветнікам. Напрыклад, на манеце з пражскай тэматыкай як сімвал Прагі і знак найвышэйшага ўздыму творчых сіл Скарыны змешчана выява знакамітага ратушнага гадзінніка «Арлой». Для таго каб сканструяваць на манеце цыферблатныя дыскі з зададзенай гадзінай астранамічнага часу, становішчам Сонца і фазай Месяца на дзень 6 жніўня 1517 года, стваральнікі манеты звярнуліся да прафесійных астраномаў.

Акрамя гэтага, на манетах прадстаўлена і сама Біблія ў мастацкай і тэкставай інтэрпрэтацыі Скарыны. Паказаны прыгажосць шрыфтоў, разнастайнасць гравюр, вытанчанасць дэкору. І ўсё гэта на невялікай па памеры манеце. Сапраўды ювелірная работа! (З часопіса «Беларусь»).

• Словы Нацыянальнага, Шлях Скарыны, Полацк, Кракаў, Падуя, Венецыя, Прага, Вільня, Скарыны, Бібліі, Арлой, Беларусь пішуцца з вялікай літары, бо з'яўляюцца ўласнымі назвамі. Словы Сонца і Месяца пішуцца з вялікай літары, бо ўжыты як астранамічныя тэрміны. Слова Нумізматычная пішацца з вялікай літары, бо з яго пачынаецца сказ.

•Нумізматычны — які мае дачыненне да нумізматыкі, навукі аб манетах і медалях.
Калекцыя — сістэматызаваны збор аднародных прадметаў, якія ўяўляюць навуковую, мастацкую ці гістарычную цікавасць.
Гравюра — від мастацкай графікі; адбітак з пласціны, на якой выразаны або пратраўлены малюнак.
Ювелірны — які адносіцца да вырабу мастацкіх рэчаў з каштоўных металаў і камянёў; выкананы тонка, з вялікім майстэрствам.