Номер 11, страница 11, частка 2 - гдз по белорусскому языку 5 класс учебник частка 1 Валочка, Зелянко

11. Прачытайце тэкст. Вызначце яго асноўную думку.

Маці

Аднойчы на ўзлессі я ўбачыў дзвюх кнігавак, якія стомлена ішлі адна за адной. Час быў асенні. Усе кнігаўкі даўно паляцелі на поўдзень. А гэтыя дзве засталіся. Большая крочыла ўперадзе, а за ёй пасоўвалася са спушчаным крылом меншая кнігаўка. «Маці, — мільганула здагадка, — а кволая птушка — яе дзіця».

Відаць, маладая кнігаўка, уцякаючы ад ястраба, ударылася аб дрэва. Магчыма, ліса схапіла неразумнае птушаня, але яму пашчасціла вырвацца. У вырай кнігаўка ўжо не магла ляцець. Але маці не пакінула ў бядзе сваё дзіця. Яна пешшу павяла яго ў цёплыя краі.

Гэта будзе вельмі доўгі і небяспечны шлях. Але кнігаўкі ўпэўнена ідуць жыццю насустрач. Хочацца верыць, што яны абавязкова дойдуць. Шчаслівага вам шляху, адважныя падарожнікі! (Паводле Р. Ігнаценкі).

Выпішыце з тэксту па два словы, у якіх:

а) колькасць гукаў і літар супадае;

б) літар больш, чым гукаў;

в) літар менш, чым гукаў.

насустрач

Растлумачце пастаноўку знакаў прыпынку ў сказе з простай мовай.

Падбярыце прыметнікі, якія характарызуюць паводзіны маці-кнігаўкі. Напрыклад, самаахвярныя, ...

Асноўная думка тэксту — гэта самаахвярная любоў маці, яе мужнасць і адданасць свайму дзіцяці, дзеля выратавання якога яна гатова на цяжкі і небяспечны шлях.

а) убачыў, крылом;

б) асенні, поўдзень;

в) яе, дзіця.

У сказе з простай мовай «Маці, — мільганула здагадка, — а кволая птушка — яе дзіця» словы аўтара (мільганула здагадка) разрываюць простую мову. З двух бакоў яны выдзяляюцца коскамі і працяжнікамі, таму што разрыў адбываецца ў сярэдзіне сказа. Другая частка простай мовы пачынаецца з малой літары. Працяжнік паміж дзейнікам птушка і выказнікам дзіця ставіцца, таму што яны выражаны назоўнікамі ў назоўным склоне.

Самаахвярная, адважная, клапатлівая, мужная, любячая, верная.