Номер 14, страница 13, частка 2 - гдз по белорусскому языку 5 класс учебник частка 1 Валочка, Зелянко

14. Прачытайце тэкст. Якія сказы перадаюць асноўную думку тэксту?

Паклон лесу

Цябе чакае ў госці лес, напоены сало..кім водарам кветак і ягад, г..ркаватым пахам грыбоў. Будзь добры з лесам, і ён пакажа табе свае таямніцы.

У с..рэдзіне лета лес усыпаны суніцамі. Яны грэюць на сонцы круглыя б..кі. Кланяйся лесу — і напоўніш кошык м..довымі ягадамі.

А калі лета пакоціцца на восень, пачнуць праз апалае лісце прабівацца г..лоўкі б..равікоў і падасінавікаў. Збяруцца ў чародкі з..латыя лісічкі, зб..гуцца ў падлесак белыя падб..равікі. I цяпер а..бівай лесу паклоны. А будзеш задзіраць нос — нічога не знойдзеш (Паводле В. Хомчанкі).

Спішыце тэкст, устаўляючы прапушчаныя літары. Падкрэсліце словы, у якіх ёсць зычныя гукі, што абазначаны «не сваімі» літарамі.

Растлумачце сэнс выразу задзіраць нос.

Як вы разумееце сэнс выразу будзь добры з лесам?

Што вы ведаеце пра акцыю «Дай лесу новае жыццё»? Ці прымалі ў ёй удзел вы, вашы сябры або бацькі?

Складзіце працяг выказвання «Лес — наша багацце, якое мы павінны зберагчы».

Будзь добры з лесам, і ён пакажа табе свае таямніцы.

А будзеш задзіраць нос — нічога не знойдзеш.

Цябе чакае ў госці лес, напоены салодкім водарам кветак і ягад, гаркаватым пахам грыбоў. Будзь добры з лесам, і ён пакажа табе свае таямніцы.

У сярэдзіне лета лес усыпаны суніцамі. Яны грэюцца на сонцы круглыя бакі. Кланяйся лесу — і напоўніш кошык мядовымі ягадамі.

А калі лета пакоціцца на восень, пачнуць праз апалае лісце прабівацца галоўкі баравікоў і падасінавікаў. Збяруцца ў чародкі залатыя лісічкі, збегуцца ў падлесак белыя падбярозавікі. І цяпер адбівай лесу паклоны. А будзеш задзіраць нос — нічога не знойдзеш (Паводле В. Хомчанкі).

Выраз «задзіраць нос» азначае паводзіць сябе ганарыста, высакамерна.

Выраз «будзь добры з лесам» азначае ставіцца да лесу беражліва і з павагай: не смеціць, не ламаць дрэвы, не палохаць жывёл і быць удзячным за яго дары.

Акцыя «Дай лесу новае жыццё» — гэта кампанія па аднаўленні лясоў, падчас якой усе жадаючыя, у тым ліку школьнікі з бацькамі, высаджваюць маладыя дрэвы, каб дапамагчы прыродзе.

Лес — наша багацце, якое мы павінны зберагчы, бо ён з'яўляецца крыніцай чыстага паветра, домам для незлічоных відаў раслін і жывёл і месцам адпачынку для чалавека. Захаванне лясоў — гэта наш абавязак перад будучымі пакаленнямі.