Номер 225, страница 137 - гдз по белорусскому языку 8 класс учебник Бадзевіч, Саматыя

225. Прачытайце тэкст, захоўваючы правільную інтанацыю. Назавіце ў дыялогу няпоўныя сказы. Ахарактарызуйце іх, карыстаючыся падказкай.

— З кімком для арыгінальнасці ходзіш? Як Дэндзі лонданскі?

— Кіну. Скора кіну... Але нага яшчэ баліць, як наступаеш...

— Во тут, у лытцы, пералом быў. Абедзе^а костачкі — хрэп!

— Пад машыну падлез? І гэты «стоп-сігнал»^а на ранцы не памог?

— З каня зляцеў. І так няўдала!

— У школе на фізкультуры? У нас хлопцы лёгка каня пераскокваюць^с.

— У вёсцы летам быў, у бабулі. І з сапраўднага каня на поўным галопе — шмяк! Конь неаб’езджаны^м быў (П. Місько).

Падказка. Разважайце наступным чынам:

1) калі ў сказе граматычная аснова прадстаўлена двума членамі сказа, то гэты сказ двухсастаўны;

2) калі граматычная аснова прадстаўлена адным галоўным членам сказа, дзейнікам або выказнікам, неабходна вызначыць:

а) ці патрэбны другі галоўны член сказа, каб разумець сэнс сказа;

б) ці ёсць у сказе члены сказа, якія паказваюць на неабходнасць другога галоўнага члена сказа.

Калі другі галоўны член патрэбны і ёсць члены сказа, якія паказваюць на яго неабходнасць, то такі сказ двухсастаўны няпоўны.

• Вызначце сэнсава-стылістычную ролю няпоўных сказаў.

• Чаму зручней ужываць няпоўныя сказы ў дыялогу?

Няпоўныя сказы выконваюць важную сэнсава-стылістычную ролю: яны надаюць маўленню лаканічнасць, дынамічнасць і выразнасць, дапамагаюць пазбегнуць непажаданых паўтораў. Выкарыстанне такіх сказаў набліжае мову тэксту да жывой гутаркі, можа перадаваць эмацыянальнае напружанне і ўнутраны стан персанажаў.

У дыялогу зручней ужываць няпоўныя сказы, таму што ўдзельнікі размовы знаходзяцца ў адной сітуацыі, і прапушчаныя словы лёгка ўзнаўляюцца з кантэксту або з папярэдніх рэплік. Гэта дазваляе зрабіць камунікацыю больш хуткай, эканомнай і натуральнай, бо адлюстроўвае рэальныя асаблівасці вуснага маўлення.