Номер 32, страница 30 - гдз по белорусскому языку 8 класс учебник Бадзевіч, Саматыя

32. Разгледзьце малюнак і растлумачце, у чым недарэчнасць сітуацыі.

• Прачытайце тэкст. Чаму ён выклікае ў вас смех? Якое правіла маўленчых зносін парушана? Ці можна разглядаць малюнак як ілюстрацыю да тэксту?

— Вольга Васільеўна, можна мы не будзем есці гэты суп?

— На зададзенае вамі пытанне адказваю адмоўна, бо з прычыны зніжэння тэмпературы паветра належыць прыняць цёплую ежу, паколькі гэта будзе садзейнічаць павышэнню тэмпературы цела. Такім чынам, з’явіцца перспектыва таго, што вы не заразіцеся віруснай інфекцыяй, уступаючы ў кантакт з равеснікамі.

— А можна суп крыху пасаліць?

— Лічу, што гэта рэчыва дадаецца вашымі маці ў дастатковай колькасці з адпаведнай ёмістасці, што знаходзіцца ў шафе для посуду айчыннай вытворчасці (Паводле С. І. Львовай, В. В. Львова).

• Паспрабуйце перабудаваць дыялог так, каб яго рэплікі адпавядалі маўленчай сітуацыі: хто, дзе, каму, навошта, з якой мэтай гаворыць? Які стыль маўлення вы выкарыстаеце?

Недарэчнасць сітуацыі на малюнку ў тым, што кухар стаіць у вялікай кардоннай скрынцы і з яе раздае дзецям ежу.

• Тэкст выклікае смех з-за неадпаведнасці стылю маўлення камунікатыўнай сітуацыі. Кухар выкарыстоўвае афіцыйна-дзелавы (навуковы) стыль, размаўляючы з маленькімі дзецьмі ў сталовай, што гучыць ненатуральна і камічна.

Парушана правіла дарэчнасці выкарыстання стылю маўлення ў залежнасці ад сітуацыі зносін. Стыль павінен адпавядаць мэце, месцу, адрасату і тэме выказвання.

Малюнак нельга разглядаць як ілюстрацыю да тэксту, таму што ў іх паказаны розныя недарэчныя сітуацыі. На малюнку недарэчнасць фізічная (кухар у скрынцы), а ў тэксце — маўленчая (недарэчны стыль размовы).

•Перабудаваны дыялог:

— Вольга Васільеўна, можа, мы не будзем есці гэты суп?

— Не, дзеткі, на вуліцы холадна. Каб не захварэць, трэба паесці гарачага супу.

— А можна суп крыху пасаліць?

— Паспрабуйце спачатку, мне здаецца, солі дастаткова. Калі што, сальніца на кухні ў шафе.

Для перабудаванага дыялога выкарыстаны гутарковы стыль, які падыходзіць для неафіцыйнай размовы дарослага з дзецьмі ў сталовай (хто: кухар; дзе: у сталовай; каму: дзецям; навошта, з якой мэтай: каб пераканаць іх паесці і клапаціцца пра іх здароўе).