Номер 1, страница 111 - гдз по белорусской литературе 10 класс учебник Бязлепкіна-Чарнякевіч, Акушэвіч

1. Прасачыце, якім чынам выяўляецца аўтарская пазіцыя ў драме «Раскіданае гняздо».

1. Аўтарская пазіцыя ў драме Янкі Купалы «Раскіданае гняздо» выяўляецца шматгранна, праз розныя кампаненты мастацкага твора.

Найперш, яна прасочваецца ў глыбокім спачуванні і сімпатыі да галоўных герояў — сялянскай сям'і Зяблікаў. Аўтар паказвае іх працавітасць, прывязанасць да зямлі, высокія маральныя якасці і тую трагедыю, якую яны перажываюць з-за сацыяльнай несправядлівасці.

Пазіцыя аўтара раскрываецца праз сістэму вобразаў, дзе кожны з персанажаў увасабляе пэўны шлях пошуку выйсця і праўды:

Лявон — гэта ўвасабленне патрыярхальнага сялянства, якое верыць у магчымасць дабіцца справядлівасці законным шляхам. Яго крах і смерць паказваюць марнасць такіх спадзяванняў ва ўмовах беззаконня.

Сымон, старэйшы сын, сімвалізуе шлях актыўнай, свядомай барацьбы. У фінале ён адмаўляецца ад асабістага шчасця і выбірае шлях да «вялікага сходу» — да сацыяльнай барацьбы за народныя інтарэсы. Гэты выбар аўтар відавочна ўхваляе як адзіна магчымы і правільны.

Данілка ўвасабляе шлях адыходу ад жорсткай рэчаіснасці ў свет мастацтва і мары. Гэта спроба захаваць душу, але не змяніць свет.

Зоська і Марыля — вобразы ахвяр сацыяльнага зла, праз іх лёс Купала паказвае разбуральную сілу несправядлівасці, якая калечыць чалавечыя душы.

Аўтарскія ідэі прама выказвае Незнаёмы. Ён выступае як рупар рэвалюцыйных ідэй, заклікае да яднання ўсіх абяздоленых і да актыўнай барацьбы за свае правы. Яго словы абуджаюць свядомасць Сымона.

Таксама аўтарская пазіцыя выяўляецца праз сімволіку (само «раскіданае гняздо» — сімвал разбуранай радзімы, шлях — сімвал будучыні) і праз аўтарскія рэмаркі, у якіх даюцца псіхалагічныя характарыстыкі герояў і ствараецца агульная трагічная атмасфера твора.