Номер 222, страница 151 - гдз по белорусскому языку 11 класс учебник Валочка, Васюковіч

На аснове тэксту падрыхтуйце невялікае паведамленне на тэму «Асаблівасці сінтаксісу навуковых тэкстаў».

Выказнік у навуковай мове часта бывае простым дзеяслоўным або састаўным іменным з асноўным кампанентам назоўнікам (асабліва ў азначэннях): Матэрыяльныя рэсурсы — гэта сродкі вытворчасці, якія ўключаюць сродкі працы і прадметы працы. У навуковым маўленні назіраецца так званае расшчапленнец выказніка, калі замест аднаго дзеяслова з канкрэтным лексічным значэннем ужываюцца назоўнік таго ж кораня і дзеяслоў з аслабленым лексічным значэннем: Даследчыкі прааналізавалі — даследчыкі зрабілі аналіз; праграма падлічвае — праграма выконвае падлікі...

У навуковых тэкстах распаўсюджаны няпэўна-асабовыя сказы: Назіранні праводзяць штогод. Дадзеныя паказчыкі лічацца аптымальнымі.

Сказы з аднароднымі членамі ў навуковых тэкстах ужываюцца для сістэматызацыі або пры класіфікацыі з’яў, прадметаў: Выкарыстаны разнастайныя метады даследавання: апісальныя, супастаўляльныя, параўнальныя, статыстычныя і інш.

Складаныя сказы ў навуковай мове сустракаюцца часцей, чым простыя, больш ужывальнымі з’яўляюцца складаназалежныя сказы, што адпавядае патрабаванням доказна-лагічнага навуковага выкладу: Трэба сказаць, што…; Варта падкрэсліць, што…; Неабходна адзначыць, што ..

Для сферы навуковых зносін уласцівы асаблівыя формы звароту: Шаноўныя калегі, Паважанае спадарства, Высокі сход, Ганаровыя госці і да т. п.

Традыцыйным для навуковага маўленчага этыкету з’яўляецца ўжыванне формы мы замест аўтарскага я: Мы лічым, што… Як было прадэманстравана намі раней… (В. Астрэйка).

Перадайце змест тэксту іншым спосабам (з дапамогай плана, тэзісаў, ключавых слоў або табліцы). Раскажыце пра перавагі кожнага са спосабаў падачы інфармацыі.

Сінтаксіс навуковых тэкстаў мае шэраг адметных рыс. Выказнік у навуковай мове часта бывае састаўным іменным, дзе асноўны кампанент — назоўнік (Матэрыяльныя рэсурсы — гэта сродкі вытворчасці). Таксама шырока выкарыстоўваецца так званае расшчэпленне выказніка, калі замест дзеяслова ўжываецца спалучэнне назоўніка і дзеяслова з аслабленым значэннем: даследчыкі зрабілі аналіз; праграма выконвае падлікі.

У навуковых працах распаўсюджаны няпэўна-асабовыя сказы (Назіранні праводзяць штогод). Для сістэматызацыі і класіфікацыі з'яў і прадметаў актыўна ўжываюцца сказы з аднароднымі членамі (Выкарыстаны разнастайныя метады даследавання: апісальны, супастаўляльны, параўнальны).

Складаныя сказы ў навуковай мове сустракаюцца часцей, чым простыя. Найбольш ужывальнымі з'яўляюцца складаназалежныя сказы, што адпавядае патрабаванням доказна-лагічнага выкладу. Часта выкарыстоўваюцца канструкцыі: Трэба сказаць, што...; Варта падкрэсліць, што...; Неабходна адзначыць, што... .

Для сферы навуковых зносін уласцівы спецыфічныя формы звароту: Шаноўныя калегі, Паважанае спадарства, Высокі сход. Традыцыяй навуковага этыкету з'яўляецца выкарыстанне займенніка мы замест аўтарскага я: Мы лічым, што...; Як было прадэманстравана намі раней... .