Номер 3, страница 82 - гдз по белорусской литературе 11 класс учебник Мельнікава, Ішчанка

3. Прыгадайце, хто з рускіх або замежных пісьменнікаў блізкі да В. Быкава па ўвасабленні антычалавечай сутнасці вайны. Абгрунтуйце наватарства беларускага пісьменніка ў раскрыцці гэтай праблемы.

3. Па ўвасабленні антычалавечай сутнасці вайны да В. Быкава блізкія пісьменнікі так званага «страчанага пакалення», найперш Эрых Марыя Рэмарк (раман «На Заходнім фронце без перамен»). Як і Быкаў, ён паказваў не гераічны, парадны бок вайны, а яе бруд, жорсткасць і абсурднасць праз успрыманне простага салдата. У рускай літаратуры традыцыю праўдзівага паказу вайны заклаў яшчэ Леў Талстой у «Севастопальскіх апавяданнях». Пазней да Быкава былі блізкія прадстаўнікі «лейтэнанцкай прозы» — Віктар Някрасаў («У акопах Сталінграда»), Канстанцін Вараб'ёў, Юрый Бондараў, якія таксама засяроджвалі ўвагу на «акопнай праўдзе» і лёсе звычайнага чалавека на вайне.

Наватарства В. Быкава ў раскрыцці гэтай праблемы заключаецца ў тым, што вайна для яго — не столькі гістарычная падзея, колькі экзістэнцыяльная сітуацыя, у якой выяўляецца сапраўдная сутнасць чалавека. Беларускі пісьменнік перамясціў акцэнт з маштабных батальных сцэн на ўнутраны свет героя, на яго маральны выбар у нечалавечых абставінах. Быкаў стварае гранічныя сітуацыі, у якіх персанажы (Сотнікаў і Рыбак, Ляўчук і Цімка) вымушаны выбіраць паміж жыццём і годнасцю, гераізмам і здрадай. Менавіта ў гэтым псіхалагізме, у скіраванасці на філасофскія праблемы адказнасці, сумлення і свабоды выбару і заключаецца глыбіня і наватарства быкаўскай ваеннай прозы, якая паказала трагедыю чалавека, а не толькі народа ці дзяржавы.