Номер 281, страница 162 - гдз по белорусскому языку 7 класс учебник Валочка, Зелянко

281. Нярэдка ў п’есах, інтэрмедыях аўтар ужывае прыслоўі, падаючы іх у рэмарках*, для ўдакладнення інтанацыі акцёра, яго паводзін, для ўказання, як і для каго вымаўляецца рэпліка.

Прачытайце дыялогі-жарты. Падбярыце да кожнай рэплікі прыслоўі для ўдакладнення інтанацыі.

Для даведкі:настойліва, ціха, хрыппла, безнадзейна, катэгарычна, саркастычна, дзёрзка, спакойна, стрымана, цвёрда, перапалохана, злосна, нечакана, насцярожана, зусім наіўна, мнагазначна, занепакоена, устрывожана, шэптам, вельмі зацікаўлена, грозна, разважліва, здзіўлена, гарэзліва, трагічна, істэрычна.

Перакажыце жарты, ужываючы неабходную інтанацыю.

Учора і сёння

— Але ж гэтае малако зусім кіслае.

— Ну, вы ўжо зашмат вымагаеце. Учора гэтае малако ўсе хвалілі.

Не паразумеліся

— Сынок, — просіць маці, — зачыні фортку, а то на вуліцы холадна.

— А што, — здзіўляецца сын, — хіба, калі я яе зачыню, на вуліцы стане цяплей?

Настаўніца вінавата

Вова прыйшоў са школы раней часу.

— Што, зноў правініўся? — пытае маці.

— Настаўніца сама вінавата. Яна сказала: паводзьце сябе як дома. Я так і паводзіў сябе. І яна адправіла мяне дамоў.

Запыталася

Настаўніца (да вучня). Коля, як трэба напісаць слова «невысока»?

Вучань. Нізка.

Удалы прыклад

Настаўнік. Усе целы ад цяпла расшыраюцца, а ад холаду сціскаюцца. Ці не прывядзеш, Сцёпка, прыклад?

Сцёпка. Зімой дні карацейшыя, таму што холадна, а летам даўжэйшыя, таму што горача.

Запішыце (на выбар) два тэксты, падкрэсліце прыслоўі, на аснове якіх пабудаваны жарты. Вызначце разрад прыслоўяў.

Учора і сёння

— Але ж гэтае малако зусім кіслае. (гарэзліва)

— Ну, вы ўжо зашмат вымагаеце. Учора гэтае малако ўсе хвалілі. (саркастычна)

Не паразумеліся

— Сынок, — просіць маці (занепакоена), — зачыні фортку, а то на вуліцы холадна.

— А што, — здзіўляецца сын (здзіўлена), — хіба, калі я яе зачыню, на вуліцы стане цяплей?

Настаўніца вінавата

Вова прыйшоў са школы раней часу.

— Што, зноў правініўся? — пытае маці (устрывожана).

— Настаўніца сама вінавата. Яна сказала: паводзьце сябе як дома. Я так і паводзіў сябе. І яна адправіла мяне дамоў. (спакойна)

Запыталася

Н а с т а ў н і ц а (да вучня). Коля, як трэба напісаць слова «невысока»? (спакойна)

В у ч а н ь. Нізка. (цвёрда)

Удалы прыклад

Н а с т а ў н і к. Усе целы ад цяпла расшыраюцца, а ад холаду сціскаюцца. Ці не прывядзеш, Сцёпка, прыклад? (вельмі зацікаўлена)

С ц ё п к а. Зімой дні карацейшыя, таму што холадна, а летам даўжэйшыя, таму што горача. (разважліва)

Настаўніца вінавата

Вова прыйшоў са школы раней часу.

— Што, зноў правініўся? — пытае маці.

— Настаўніца сама вінавата. Яна сказала: паводзьце сябе як дома. Я так і паводзіў сябе. І яна адправіла мяне дамоў.

Дома, дамоў — прыслоўі месца.

Удалы прыклад

Н а с т а ў н і к. Усе целы ад цяпла расшыраюцца, а ад холаду сціскаюцца. Ці не прывядзеш, Сцёпка, прыклад?

С ц ё п к а. Зімой дні карацейшыя, таму што холадна, а летам даўжэйшыя, таму што горача.

Зімой, летам — прыслоўі часу.

Холадна, горача — прыслоўі стану (безасабова-прэдыкатыўныя).