Номер 322, страница 193 - гдз по белорусскому языку 8 класс учебник Бадзевіч, Саматыя

322. Прачытайце тэкст. Назавіце ўстойлівыя канструкцыі. Якая іх роля ў тэксце? Звярніце ўвагу на збег знакаў прыпынку ў апошнім сказе першай часткі тэксту.

Аздоблен квас быў і грыбамі,

Выключна ўсё баравічкамі;

Цыбуля, перчык, ліст бабковы —

Ну, не ўясiсь, каб я здаровы!

Пільнуй — цiшком скажу мiж намi, —

Каб i язык не ўцёк часамі.

<...>

На першы дзень святых Калядак —

Такi ўжо быў стары парадак —

Збiралi сена са стала,

Кармiлi iм каня, вала

I ўсiх жывёлін, хоць па жменi,

А на стале ў драбнюткiм сене —

Здавён-даўна вялося й гэта —

Уважна зернетак шукалi

I па тых зернетках гадалi,

Якi зародзiць хлеб налета.

Я. Колас.

Пра традыцыі якога свята ідзе размова ва ўрыўку з паэмы «Новая зямля»? Ці адзначаюць гэта свята ў вашай сям’і? Раскажыце, як гэта робіцца ў вашай мясцовасці.

Устаўныя канструкцыі: цішком скажу між намі; хоць па жмені. Іх роля — унесці ў сказ дадатковыя заўвагі, паясненні і ўдакладненні. У сказе «Пільнуй — цішком скажу між намі, — каб і язык не ўцёк часамі» адбываецца збег знакаў прыпынку. Працяжнікі выдзяляюць устаўную канструкцыю, а коска пасля яе ставіцца таму, што гэтага патрабуе структура складанага сказа (яна аддзяляе даданую частку).

Ва ўрыўку з паэмы «Новая зямля» размова ідзе пра традыцыі святкавання Каляд. Апісваецца падрыхтоўка да святочнай вячэры, раскладванне сена на стале, варажба на зярнятах пра будучы ўраджай, а таксама частаванне свойскай жывёлы сенам са святочнага стала.

Так, у нашай сям'і святкуюць Каляды. Мы збіраемся на святочную вячэру, якая называецца Куцця. На стол ставіцца дванаццаць посных страў, а пад абрус мы кладзём трохі сена. Гэта сімвалізуе яслі, у якіх нарадзіўся Хрыстос. У нашай мясцовасці дзеці і моладзь ходзяць калядаваць: спяваюць песні-калядкі, за што іх частуюць прысмакамі і грашыма.