Номер 4, страница 52 - гдз по белорусской литературе 10 класс учебник Бязлепкіна-Чарнякевіч, Акушэвіч

4. Паглядзіце гісторыка-біяграфічны фільм «Я, Францыск Скарына» (1969, рэжысёр Барыс Сцяпанаў, «Беларусьфільм»). Напішыце рэцэнзію на гэты твор, у якой адкажыце на пытанні: 1) Што, чаму і навошта рэцэнзуецца? 2) Чым вам запомнілася ігра акцёраў? 3) Як можна ацаніць твор і чаму? 4) Якія недахопы заўважаюцца? 5) Да якіх высноў вы прыйшлі?

4. 1) Прадметам рэцэнзіі з'яўляецца гісторыка-біяграфічны фільм «Я, Францыск Скарына» (1969 г.), зняты на кінастудыі «Беларусьфільм» рэжысёрам Барысам Сцяпанавым. Рэцэнзія пішацца з мэтай прааналізаваць мастацкую і гістарычную каштоўнасць твора, які стаў знакавай з'явай у беларускім кінематографе. Важна ацаніць, як у савецкі час была паказана постаць выдатнага асветніка і першадрукара, і вызначыць актуальнасць гэтай кінастужкі для сучаснага гледача, які цікавіцца гісторыяй і культурай Беларусі.

2) Найбольш запамінальнай з'яўляецца ігра акцёра Алега Янкоўскага, які выканаў галоўную ролю. Для маладога акцёра гэта была адна з першых вялікіх прац у кіно, і ён здолеў стварыць вельмі рамантызаваны, натхнёны і інтэлектуальны вобраз Скарыны. Яго герою ўласцівы ўнутраны агонь, шчырае імкненне да ведаў і служэння свайму народу. Гульня іншых акцёраў адпавядае традыцыям савецкай кінашколы таго часу, ёй характэрна пэўная тэатральнасць і пафас, што, аднак, арганічна ўпісваецца ў агульную стылістыку фільма.

3) Твор можна ацаніць высока, у першую чаргу, як важную спробу кінематаграфічнага асэнсавання нацыянальнай гісторыі. Для свайго часу фільм быў сапраўдным прарывам, бо ён папулярызаваў асобу Скарыны, зрабіўшы яго героем масавай культуры. Варта адзначыць якасную працу мастакоў-пастаноўшчыкаў і аператара, якія стварылі пераканаўчую атмасферу эпохі Адраджэння. Таму, нягледзячы на пэўныя недахопы, фільм застаецца значным помнікам беларускага кінамастацтва.

4) Сярод недахопаў можна адзначыць пэўную ідэалагічную зададзенасць, характэрную для савецкага кіно. У вобразе Скарыны акцэнтуецца ўвага на яго асветніцкай і гуманістычнай дзейнасці, у той час як рэлігійны аспект яго працы застаецца ў цені. Таксама, з пункту гледжання сучаснага гістарычнага ведання, некаторыя сюжэтныя хады і дэталі могуць выглядаць спрошчанымі або не зусім дакладнымі. Для сучаснага гледача тэмп апавядання можа здацца занадта павольным, а дыялогі — дэкларатыўнымі.

5) Фільм «Я, Францыск Скарына» — гэта не толькі мастацкі твор пра жыццё вялікага беларуса, але і каштоўны дакумент сваёй эпохі. Ён адлюстроўвае, як у 1960-я гады ўспрымалася і інтэрпрэтавалася нацыянальная гісторыя. Нягледзячы на ўмоўнасці і недахопы, абумоўленыя часам стварэння, стужка паспяхова выканала сваю галоўную задачу — стварыла гераічны і запамінальны вобраз Францыска Скарыны, які натхніў не адно пакаленне. Фільм варты прагляду для ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй Беларусі і яе кінематографам, але патрабуе крытычнага асэнсавання ў гістарычным кантэксце.