Номер 210, страница 144 - гдз по белорусскому языку 11 класс учебник Валочка, Васюковіч

Прачытайце тэкст, вызначце і аргументуйце яго стыль і тып. Прапануйце свае назвы да тэксту. Растлумачце знакі прыпынку ў сказах з аднароднымі членамі. Складзіце сказы, каб у іх з дапамогай аднародных членаў раскрываўся характар бацькі і дачкі. Запішыце сказы.

Падчас жніва розныя СМІ Беларусі праяўляюць павышаную цікавасць да таго, як праходзіць уборачная кампанія. На старонках цэнтральных газет, адпаведных сайтаў змяшчаюцца фотаздымкі перадавікоў-механізатараў. На жніве працуюць і сямейныя экіпажы, бацькі з сынамі і дочкамі, мужы з жонкамі.

Сямейны экіпаж з Бераставіцкага раёна Гродзенскай вобласці, у якім разам з бацькам працуе дачка-студэнтка, намалаціў больш за тысячу тон збожжа. Віншаванні прымаў вопытны камбайнер Аляксандр Максімік і яго памочніца — 20-гадовая дачка Алена. Для механізатара гэта ўжо дваццатая ўборачная, для яго дачкі — першая.

Алена на канікулах, скончыла трэці курс філфака Гродзенскага ўніверсітэта імя Янкі Купалы.

— Я з дзяцінства прыходзіла да бацькі ў поле — паглядзець, як ён працуе. А ў гэтым годзе наважылася папрацаваць разам з ім. На першым часе было цяжка, — распавядае дзяўчына. — Абавязкаў нямала: падмяніць бацьку, павесіць або зняць жняярку, абслужыць камбайн.

Алена прызнаецца, што вельмі стамлялася. Затое прыйшло разуменне, што хлеб ніколі не бывае лёгкім. Грошы, заробленыя на жніве, яна плануе патраціць на вяселле. Урачыстасць, дарэчы, запланавана на верасень.

Высока ацэньвае дапамогу дачкі і бацька:

— З родным чалавекам заўсёды лягчэй працаваць. Разумеем адно аднаго з паўслова. Ды і дачка актыўная, працавітая, руплівая. Ураджай добры. Бывала, што за дзень намалочвалі па 100 тон. Таму і настрой выдатны. І сэрца радуецца за ўраджай. Будзем з хлебам! (З часопіса «Беларусь»).

Як выдзеленыя сказы раскрываюць характар герояў жніва?

Як вы ставіцеся да такой формы правядзення студэнцкіх канікул?

Уявіце, што на сустрэчу з вашымі аднакласнікамі прыйшла Алена Максімік — студэнтка і памочнік камбайнера. Сфармулюйце пытанні, якія вы задалі б Алене. Выкарыстайце сказы з аднароднымі членамі.

Растлумачце пастаноўку працяжніка ў другім абзацы тэксту.

Распрацуйце слоўнікавы артыкул да слова кампанія (для тлумачальнага слоўніка).

Выдзеленыя сказы характарызуюць Алену як дзяўчыну працавітую, мэтанакіраваную, вынослівую. Яна з дзяцінства цікавілася працай бацькі, не баіцца цяжкасцей. Праца на зямлі дапамагла ёй зразумець, што хлеб даецца нялёгка. Бацька, Аляксандр Максімік, — чалавек, які шануе сямейныя адносіны, высока ацэньвае дапамогу дачкі, лічыць яе актыўнай, працавітай і руплівай. Ён ганарыцца вынікамі сумеснай працы.

Я станоўча стаўлюся да такой формы правядзення студэнцкіх канікул. Гэта не толькі магчымасць зарабіць грошы, але і выдатны спосаб дапамагчы сям’і, набыць карысны працоўны вопыт, лепш зразумець цану хлеба і працы на зямлі. Такая праца загартоўвае характар і выхоўвае павагу да людзей працы.

1. Алена, раскажы, калі ласка, што для цябе было самым складаным, а што — самым цікавым і радасным у працы памочніка камбайнера?

2. Ці планавалі вы з бацькам працаваць разам і ў наступным годзе, біць новыя рэкорды?

3. Што б ты параіла сваім аднагодкам: адпачываць летам на моры, падарожнічаць па свеце ці працаваць разам з бацькамі?

У сказе «...яго памочніца — 20-гадовая дачка Алена» працяжнік ставіцца паміж дзейнікам (памочніца) і выказнікам (дачка Алена), якія выражаны назоўнікамі ў назоўным склоне, пры адсутнасці дзеяслова-звязкі. У сказе «...для яго дачкі — першая» працяжнік ставіцца ў няпоўным сказе на месцы пропуску выказніка (была).

КАМПАНІЯ, -і, ж.

1. Сукупнасць мерапрыемстваў для ажыццяўлення ў пэўны тэрмін важнай грамадска-палітычнай або гаспадарчай задачы.

Пасяўная кампанія. Уборачная кампанія.

2. Ваенныя дзеянні арміі і флоту на пэўным тэатры ваенных дзеянняў у пэўны перыяд вайны.

Ваенная кампанія 1812 года.