Номер 1, страница 3 - гдз по белорусскому языку 10 класс учебник Валочка, Васюковіч

1. Прачытайце тэкст. Раскажыце пра ролю мовы ў жыцці чалавека, грамадства.

Людзі не могуць існаваць без мовы. З яе дапамогай пазнаюць навакольны свет, выказваюць свае думкі, пачуцці, перажыванні, дзеляцца вопытам працоўнай дзейнасці. Ні авалодвасць ведамі, ні нават думаць нельга без мовы, якая дазваляе нам чытаць і разумець кнігі, слухаць і засвойваць тое, што гавораць іншыя, размаўляць і абменьвацца думкамі з сябрамі, бацькамі, настаўнікамі, знаёмымі і незнаёмымі. Усё гэта адбываецца ў людской супольнасці — грамадстве, у працэсе маўленчай дзейнасці чалавека, якая ўключае ў сябе гаварэнне, успрыманне і разуменне прачытанага (чытанне) ці пачутага (аўдзіраванне), а таксама пісьмо. Іншымі словамі, мова — гэта сістэма адзінак (словы, граматычныя формы і інш.), з дапамогай якіх людзі ўступаюць у суразмоўніцтва паміж сабой, г. зн. уключаюцца ў працэс маўленчай дзейнасці.

Агульнавядома, што мова з’яўляецца найважнейшым і асноўным сродкам зносін паміж людзьмі. З дапамогай мовы чалавецтвам фіксуюцца, назапашваюцца, класіфікуюцца, абагульняюцца веды. Іх засваенне, усе працэсы навучання людзей (у тым ліку ва ўстановах адукацыі) звязаны з шырокім выкарыстаннем мовы, якая служыць галоўным сродкам атрымання ведаў, перадачы духоўнай і матэрыяльнай культуры чалавецтва. Мова адыгрывае галоўную ролю і ў фарміраванні светапогляду і інтэлекту чалавека.

Дасягненні народа, нацыі ў развіцці навукі, мастацкай літаратуры і іншых галін духоўнай культуры ажыццяўляюцца пры дапамозе роднай мовы. Вось чаму кожны народ імкнецца, развіваючы сваю нацыянальную культуру, падтрымліваць і ўдасканальваць нацыянальную мову. Добра, калі чалавек ведае некалькі моў, але найперш трэба ведаць мову таго народа, на зямлі якога ты жывеш. Гэта дапаможа далучыцца да багатага жыццёвага вопыту беларусаў, да шматграннай духоўнай і матэрыяльнай культуры працавітага і мудрага народа.

Назавіце асноўныя функцыі, якія выконвае мова ў грамадстве. Якая роля роднай мовы ў жыцці чалавека?

Мова з'яўляецца найважнейшым і асноўным сродкам зносін паміж людзьмі. З яе дапамогай людзі пазнаюць навакольны свет, выказваюць свае думкі, пачуцці, перажыванні. Яна дазваляе чалавецтву фіксаваць, назапашваць, класіфікаваць і абагульняць веды. Мова служыць галоўным сродкам атрымання ведаў, перадачы духоўнай і матэрыяльнай культуры, а таксама адыгрывае галоўную ролю ў фарміраванні светапогляду і інтэлекту чалавека.

Пры дапамозе роднай мовы ажыццяўляюцца дасягненні народа і нацыі ў развіцці навукі, мастацкай літаратуры і іншых галін духоўнай культуры. Яна дазваляе кожнаму народу развіваць, падтрымліваць і ўдасканальваць сваю нацыянальную культуру. Веданне роднай мовы дапамагае чалавеку далучыцца да багатага жыццёвага вопыту, да шматграннай духоўнай і матэрыяльнай культуры свайго народа.