Номер 14, страница 11 - гдз по белорусскому языку 10 класс учебник Валочка, Васюковіч

14. Прачытайце прыказкі. Вызначце іх тэматыку. Раскрыйце сэнс кожнай прыказкі.

1. Са свайго языка спусціш^Ф — на чужым не зловіш. 2. Што напісана пяром, не возьме і сякера. 3. Хто пытае, той не блудзіць.^СН 4. З разумным чалавекам добра і пагаварыць. 5. Слова — вецер, а пісьмо — грунт. 6. Слухай многа, а гавары мала. 7. Менш гавары — больш пачуеш. 8. Чытае як рэпу грызе.

• Растлумачце правапіс выдзеленых літар.

Зачытайце прыказкі, у якіх гаворыцца пра вуснае маўленне і слуханне, пісьмовае маўленне і чытанне.

Успомніце і прывядзіце ўласныя прыклады прыказак і прымавак, якія маюць адносіны да відаў маўленчай дзейнасці.

Тэматыка прыказак – маўленне, важнасць слова, слухання, пісьма і чытання.

1.Са свайго языка спусціш — на чужым не зловіш. – Сказанае нельга вярнуць, таму трэба думаць, перш чым гаварыць.

2.Што напісана пяром, не возьме і сякера. – Напісанае захоўваецца надоўга, мае вялікую сілу.

3.Хто пытае, той не блудзіць. – Каб знайсці правільны шлях ці атрымаць веды, не трэба саромецца пытацца.

4.З разумным чалавекам добра і пагаварыць. – Размова з мудрым суразмоўцам прыносіць карысць і задавальненне.

5.Слова — вецер, а пісьмо — грунт. – Вусныя словы могуць забыцца, а напісанае застаецца надзейным сведчаннем.

6.Слухай многа, а гавары мала. – Карысней больш слухаць іншых, чым гаварыць самому.

7.Менш гавары — больш пачуеш. – Той, хто ўмее маўчаць і слухаць, атрымлівае больш інфармацыі.

8.Чытае як рэпу грызе. – Чытае з цяжкасцю, павольна, з напружаннем.

•

У словах спусціш, блудзіць пішацца літара і, таму што гэта канчаткі дзеясловаў II спражэння. У слове возьме пішацца літара е, бо гэта канчатак дзеяслова I спражэння.

Прыказкі, у якіх гаворыцца пра вуснае маўленне і слуханне: 1, 3, 4, 6, 7.

Прыказкі, у якіх гаворыцца пра пісьмовае маўленне: 2, 5.

Прыказка, у якой гаворыцца пра чытанне: 8.

Уласныя прыклады прыказак і прымавак:

Язык да Кіева давядзе.

Слова лечыць, слова і калечыць.

Гультай за кніжку — слёзы з воч.